Jesse Markus: "De noodzaak voor een gedegen transitie"
Op 15 maart vonden de Provinciale Statenverkiezingen plaats en die brachten een aardverschuiving teweeg in het politieke landschap. In alle provincies is de BoerBurgerBeweging (BBB) de grootste partij geworden met absolute uitschieters in Drenthe en Overijssel, waar ongeveer een derde van de kiezers op BBB heeft gestemd. De afgelopen decennia is dit niet voortgekomen: dezelfde partij in elke provincie de grootste bij de Provinciale Statenverkiezingen. Wat zegt dit over de uitdagingen waar we als Nederland voor staan?
Stikstofbeleid
Deze verkiezingen hadden een enkel onderwerp en dat was het stikstofbeleid van het kabinet. Nu kun je stellen dat de kiezer in principe dit beleid heeft gesteund want er is een duidelijke meerderheid in de Eerste Kamer van partijen die dit beleid gaan doorzetten, maar dat is te gemakkelijk. Er is namelijk een gigantische stem tegen de bestaande coalitie uitgebracht en dit zegt iets over de transitie waar we allemaal voorstaan. Zeker met een opkomstcijfer dat hoger ligt dan die in 2019.
Tijd voor reflectie
De uitslag laat zien dat de grote transitie waar Nederland voor staat, naar een duurzamer en klimaatneutraal Nederland, alleen werkt als alle burgers hier ook bij betrokken worden. De transitie waar bestuurders over praten, slaagt alleen als iedereen zich hierbij betrokken voelt en niet overvallen. Met dwang en dreigementen vervreemdt de burger zich van de bestuurder.
Toch moet er ook worden doorgepakt en zullen er keuzes moeten worden gemaakt. Dit stelde ook stikstofminister Van der Wal vlak na de verkiezingen: ‘Je kunt niet zeggen: ik ga geen stikstofbeleid uitvoeren, maar wel huizen bouwen’. Ook de BBB kan niet om de problemen rondom stikstofuitstoot en het herstel van natuurgebieden heen. Niet in de laatste plaats omdat we onderdeel zijn van de Europese Unie en ons gecommitteerd hebben aan de doelstellingen uit de Green Deal, Farm to Fork, etc.
De urgentie van het aanpakken van de klimaatcrisis worden niet kleiner door verkiezingen. Echter laten de verkiezingen wel zien dat er ruimte moet komen voor een realistisch beleid en nieuw draagvlak. Hopelijk onderstreept BBB dit en is het aanstaande Landbouwakkoord hier een eerste voorbode voor.
Wil je meer horen van Jesse Markus over de verkiezingen? Hij was te gast bij BNR Breekt om te praten over de verkiezingen voor de Provinciale Staten.