Minder verleiding, meer visie?
Onlangs liep ik weer eens door mijn favoriete winkelgebied. Daar werd ik toch wel een beetje droevig van. Naast leegstand, een overmaat aan lowbudgetwinkels was er ook opvallend veel horeca bij gekomen - vooral goedkopere fastfoodgelegenheden. Alsof ik geld en tijd heb om buitenshuis te ontbijten, vervolgens koffie te drinken, te lunchen een tot slot nog ergens een borreltje te doen en hapje te eten. En dan nog heb ik bij lange na niet alle gelegenheden aangedaan.
Kortom: wordt het niet eens tijd kritisch te kijken naar het horeca-aanbod in winkelgebieden? Wat is er echt nodig? Waar heeft de bezoeker behoefte aan? Wordt de taart echt groter of worden ook in de horeca de bezoekersaantallen minder, de marges dunner en belanden we in een gezamenlijke spiraal naar beneden?
Er lijkt nu wel een mogelijkheid te komen om hier verandering in aan te gaan brengen. Het ministerie van VWS heeft aangekondigd met een Voedselwet te komen. In deze nieuwe wet moeten ook maatregelen opgenomen worden die gemeenten in staat stellen om gericht beleid te voeren op het gebied van horeca-vestigingen. Dat zal de gemeenten deugd doen, want als nu in een bestemmingsplan staat dat een bepaald pand een horecabestemming heeft, dan kunnen er nauwelijks aanvullende eisen worden gesteld. Of het een sterrenrestaurant, ontbijtzaakje of een fastfoodgelegenheid wordt is nauwelijks te sturen.
Steeds meer gemeenten willen echter wél sturen op het aanbod van de horecagelegenheden. Ze nemen daar stelling in door onder andere een voedselvisie op te stellen. Ook benutten ze de mogelijkheden van de omgevingswet om te kijken naar nieuwe invalshoeken. Soms kan bijvoorbeeld het aantal auto’s dat verwacht wordt een rol spelen. Veel auto’s betekent veel parkeerplaatsen, veel stikstof en dat kan ontwikkelingen zelfs op slot zetten.
Komend jaar wordt een bijzonder jaar: gemeenteraadsverkiezingen én het zogeheten ‘ravijnjaar’. Gemeenten krijgen minder geld van de rijksoverheid en zullen dus zelf actief aan de knoppen moeten gaan draaien. Hopelijk is de Voedselwet dan klaar en biedt die de gemeenten écht perspectief.
Want zoals een onderzoek van de HAS mij liet zien: in een straal van 400 meter rondom de Onderwijsboulevard in Den Bosch, waar jonge mensen verblijven en voedsel kopen, is 92% van het aanbod ongezond en past niet on de Schijf van Vijf. Dat is toch niet de kant die het op moet?! Dus VWS: schiet op met die voedselwet en gemeenten: grijp de verkiezingen aan om het aanbod van voedsel bij de horeca in de winkelgebieden te verbeteren. Voedselbeleid is geen luxe, maar noodzaak.