Columns 26 januari 2024

Antibiotica en wij: resistentie en de oplossing voor een gezonde toekomst

De introductie van antibiotica in de afgelopen eeuw heeft de moderne gezondheidszorg getransformeerd. Desondanks staan we voor een ernstige uitdaging: infecties worden steeds resistenter tegen onze huidige antibiotica. Antimicrobiële resistentie (AMR) leidt wereldwijd tot meer dan een miljoen sterfgevallen per jaar, waarbij verwacht wordt dat dit aantal zal stijgen. Kan de recente ontdekking van een nieuwe klasse antibiotica een oplossing zijn?

Waarom een doorbraak noodzakelijk was 

Antibiotica brachten een revolutie teweeg in de gezondheidszorg sinds ze voor het eerst werden ontdekt en gebruikt in de vorige eeuw. Volgens sommige studies is de gemiddelde levensverwachting van de mens met 20 jaar gestegen sinds de ontdekking van Peniciline. Daarmee werd het gouden tijdperk van de anitbiotica gelanceerd, van de jaren 1930 tot het grootste deel van de jaren 1950. Maar sindsdien is het aantal ontdekte antibiotica vertraagd. Tegelijkertijd zorgt verkeerd gebruik van deze medicijnen ervoor dat antimicrobiële resistentie (AMR) bij veel ziekteverwekkers toeneemt en dat bacteriën en schimmels zich aanpassen. Deze resistente mechanismen kunnen worden overgedragen naar andere microben en cellen, met als gevolg dat er steeds meer infecties zijn die niet met een beschikbaar antibioticum kunnen worden behandeld. Dit leidt wereldwijd tot meer dan 1 miljoen sterfgevallen per jaar, en dat aantal zal toenemen naarmate de resistentie zich blijft ontwikkelen. Daardoor kunnen operaties en procedures ernstigere gevolgen hebben. Desondanks werd aan het einde van vorig jaar een doorbraak bereikt - er werd een nieuwe klasse antibiotica ontdekt. 

De uitdagingen bij medicijnontwikkeling 

De ontwikkeling van nieuwe antibiotica en het ontdekken van nieuwe antibioticaklassen is cruciaal om antimicrobiële resistentie te bestrijden. Financiering en het vertalen van onderzoek naar antibiotica voor algemeen gebruik vormen obstakels die die ontwikkelingen belemmeren. Bovendien wordt een van de meest veelbelovende wegen voor de ontdekking van nieuwe antibiotica - het onderzoeken van microbiële natuurlijke producten - vergeten door grotere farmaceutische bedrijven ten voordele van kunstmatige kandidaten. Uit onderzoek blijkt dat de creatie van synthetische antibiotica relatief onsuccesvol is, terwijl natuurlijke verbindingen een unieke chemie en effectiviteit hebben vanwege hun natuurlijke eigenschappen. De meeste huidige kandidaten worden onderzocht door kleine en middelgrote laboratoria of onderzoeksinstellingen met beperkte financiële capaciteit. Dit heeft gevolgen voor verdere financiering, tijdsinvestering en andere middelen die nodig zijn voor de ontwikkeling van dit vakgebied. Die uitdagingen worden verder verergerd door verschillende regelgevingen die van toepassing zijn op de systemen. 

Wat zijn de oplossingen?

Er zijn verschillende oplossingen mogelijk, waaronder meer investeren in vroegtijdig medicijnonderzoek. Verschillende farmaceutische bedrijven keren terug naar het veld en brengen hun middelen en expertise mee, maar dit mag niet ten koste gaan van het lopende werk van kleinere organisaties. In een analyse van huidige strategieën suggereerde één studie dat de beste manier om de ontwikkeling van nieuwe antibiotica te bevorderen, een krachtig kader van beleid en stimulansen is. De nieuw ontdekte klasse brengt een nieuwe functie met zich mee voor de behandeling van infecties en vertoont veelbelovende tekenen van absorptie, distributie, metabolisme en eliminatie, hoewel dit nog steeds wordt getest bij muizen. Dit is niet alleen een belangrijke mijlpaal, maar ook een die gebruikmaakte van AI deep learning om kandidaatverbindingen te screenen op activiteit. Het lijkt erop dat het combineren van nieuwe technologieën om verdere vooruitgang in de gezondheidszorg te creëren, de weg vooruit is, maar kan de wetgeving bijblijven? 

Het grote plaatje 

De WHO verklaarde AMR als een wereldwijde bedreiging voor de volksgezondheid, die tegen 2050 wel 100 biljoen dollar aan de wereldwijde economie kan kosten. De EU heeft de afgelopen jaren actie ondernomen tegen AMR: 

In de komende jaren kunnen we verwachten dat er meer maatregelen worden genomen. Er zijn al enkele resultaten zichtbaar doordat stappen worden gezet om het gebruik van antibiotica tegen 2030 met 20% te verminderen. AMR speelt ook een belangrijke rol in de vernieuwde ‘farmaceutische strategie voor Europa’ die verschillende stimulansen bevat voor het onderzoek en ontwikkeling van nieuwe antibiotica.  

Opvolging van de ontwikkeling 

Hier bij S&P houden we de ontwikkelingen nauwlettend in de gaten en kijken we uit naar de voortgang van deze nieuwe antibiotica-klasse en de farmaceutische strategie. Aarzel niet om contact met mij of het team op te nemen als u meer wilt weten over de Europese en lokale beleidsmaatregel!